Podróże kształcą, a czasami przerażają. O tym przekonuje się główny bohater powieści „Ona” Ludwik Horacjusz Holly, który otrzymuje od swojego umierającego przyjaciela niezwykłe zadanie. Ma wychować jego syna Leona i wprowadzić go w tajemniczy świat przygód i wiecznej młodości. Wspólnie mają oni rozwiązać zagadkę spuścizny Amenardis.
W niezbadanym dotychczas obszarze, na północ od ujścia Zambezi, u brzegów Afryki znajduje się przylądek, na którego cyplu wznosi się skała w kształcie murzyńskiej głowy. Mieszka tam lud, którym rządzi piękna, biała kobieta, która rzadko ukazuje się swoim poddanym, lecz ma władzę nad światem żywych i umarłych.
Henry Haggard – angielski pisarz, autor powieści przygodowych z akcją rozgrywającą się w egzotycznych miejscach, najczęściej w Afryce. Jako młody człowiek dużo przebywał na Czarnym Lądzie, gdzie zainspirowały go spotkania z eksploratorami Afryki, odkryte bogactwa naturalne i ruiny starożytnych, zaginionych cywilizacji. Jest autorem między innymi głośnej powieści „Kopalnie Króla Salomona” czy „Pierścień królowej Saby”.
Tytułowa Ona jest długowieczną kobietą o niezwykłych mocach, która zamieszkuje groty i jaskinie grobowców. Jest ponad wszelki wyraz piękna, budzi pożądanie i przeraża, albowiem, jak mówi jeden z bohaterów: To co nieznane budzi powszechny lęk, bynajmniej nie z powodu przyrodzonej człowiekowi zabobonności, ale ponieważ, aż nazbyt często, kryje w sobie rzeczy przerażające…
Powieść budzi mieszane uczucia wśród czytelników. Z jednej strony jest to typowa, podróżnicza opowieść ukazująca dzieje zaginionej cywilizacji. Z drugiej wciągająca, zagadkowa i nieprawdopodobna wręcz historia trudna do zaklasyfikowania. Powieść doczekała się kontynuacji pod tytułem „Ayesha czyli powrót Onej”.