Klasyka polskiej literatury, po którą do dziś sięgają rzesze czytelników. Historia nieszczęśliwej miłości, poświęcenia, samotności. Studium rodzinnych więzi. Zabawna, poruszająca, ponadczasowa. Arcydzieło.
Noce i dnie. Powieść w czterech tomach wydanych w latach 1932 – 1934: Bogumił i Barbara, Wieczne zmartwienia, Miłość i Wiatr w oczy. Wyszła spod pióra Marii Dąbrowskiej, powieściopisarki i eseistki, urodzonej w 1889 roku, zmarłej w Warszawie w 1965 roku. Maria Dąbrowska była tłumaczką literatury duńskiej, angielskiej i rosyjskiej. Początkowo poświęcała się publicystyce by wkrótce skierować swe pióro ku literaturze pięknej. Jest autorką takich pozycji jak: Uśmiech dzieciństwa, Ludzie stamtąd, Marcin Kozera czy Dzienniki. Arcydziełem okazały się być Noce i dnie, za które dwukrotnie była nominowana do Literackiej Nagrody Nobla.
Noce i dnie to „powieść rzeka”. Opowiada o losach Barbary Ostrzeńskiej i Bogumiła Niechcica, których połączył niby nic nieznaczący zbieg okoliczności, wiążąc ich na całe życie. Basia, zakochana z nieskrywaną wzajemnością w przystojnym Józefie Tolibowskim, przeżywa rozczarowanie, gdy okazuje się, że ten ma ożenić się z niebyt ładną, ale bogatą panną. W domu u Jana Łady zwraca na Barbarę uwagę nieco starszy od niej Bogumił Niechcic, który zakochuje sie od pierwszego wejrzenia. Basia nie jest pewna swoich uczuć, długo zwodzi mężczyznę, by wkrótce poślubić go bez miłości. Czyni to, mimo wciąż żywego uczucia do pana Tolibowskiego, ze strachu, obawy przed samotnością, licząc, że w małżeństwie znajdzie spokój serca.
Noce i dnie zostały zekranizowane, w formie genialnego filmu i serialu telewizyjnego, w reżyserii Jerzego Antczaka, dopełnionego wspaniałą muzyką Waldemara Kazaneckiego. Premiera miała miejsce w 1975 roku. W rolach głównych – Bogumiła i Barbary – oglądać można Jerzego Bińczyckiego i Jadwigę Barańską. Partnerują im m.in.: Stanisława Celińska, Władysław Hańcza, Beata Tyszkiewicz, Elżbieta Starostecka, Karol Strasburger, Olgierd Łukaszewicz czy Magdalena Zawadzka.
Noce i dnie to wspaniała, wciągająca na wiele godzin lektura. Pokazuje przedwojenne obyczaje, a przede wszystkim studia ludzkich dusz, myśli, często w krzywym zwierciadle.
zdjęcie: kadr z filmu Noce i dnie.