Kolejny dzień Światowego Kongresu Kopernikańskiego przyniósł nieprzebraną ilość spotkań, paneli i wykładów. Swoje spojrzenie na odkrycia Mikołaja Kopernika przedstawiali już astronomowie i historycy astronomii. Dziś dołączyli do nich kulturoznawcy oraz znawcy historii medycyny i astronomii. Z jakiej strony nie zdążyliśmy jeszcze poznać wybitnego naukowca?
Zobacz też: Astronomowie o Koperniku na Światowym Kongresie Kopernikańskim
Drugi dzień ŚKK ,to potężna dawka wiedzy, rozwiewania wątpliwości i burzenia mitów. To wszystko zawarte w ponad pięćdziesięciu wykładach i panelach, a także w – mniej formalnych – dyskusjach kuluarowych. Większość dzisiejszych spotkań miała miejsce w trakcie obrad sekcji kulturoznawczej. Serię wykładów rozpoczęła prof. Pamela Smith (Columbia University), która opowiadała, w jaki sposób dawniej była przekazywana wiedza praktyczna dotycząca m.in. odlewnictwa metali, snycerstwa i malarstwa. Naukowczyni wraz ze swoimi studentami starała się odtworzyć procesy rzemieślnicze opisane we francuskim manuskrypcie z XVI w. Te badania wpisują się poniekąd w nurt archeologii doświadczalnej.
O swoim podejściu do postaci Mikołaja Kopernika mówią dr Edyta Grotek z Katedry Języka Niemieckiego, Japońskiego i Translatoryki na UMK oraz literaturoznawca dr hab. Adam Mazurkiewicz z Uniwersytetu Łódzkiego.
Kolejnym prelegentem tej sekcji był prof. Rens Bod (University of Amsterdam). W wystąpieniu rozprawił się z mitem astronoma biorącego w dłonie na łożu śmierci pierwsze wydanie swego rewolucyjnego dzieła. Profesor udowadniał, że jedyną książką wydaną przez Kopernika za życia, było tłumaczenie dzieła bizantyjskiego historyka, wręczone później jako prezent członkom rodziny.
Niemiec czy Polak?
Nie zabrakło też naukowych rozważań dotyczących toruńskiego miasteczka akademickiego będącego „żywym pomnikiem” Mikołaja Kopernika, jak i prób odpowiedzi czy astronom był Niemcem, czy Polakiem. Z tym zagadnieniem zmierzyły się prof. Karin Friedrich (University of Aberdeen King’s College) oraz dr Renata Skowrońska (UMK). Porównanie zawartości podręczników polskich i niemieckich oraz znajdującej się w nich narracji dotyczącej warmińskiego kanonika stało się przyczynkiem do gorącej dyskusji z jednym z uczestników panelu. Mężczyzna wskazywał na przekłamania w tytule wydań największego dzieła astronoma, jego zdaniem mającego korzenie w niemieckich wydaniach tego dzieła.
Z zawodu – lekarz
Swoje spotkania rozpoczęły także osoby zainteresowane historią medycyny. W Collegium Humanisticum UMK w trakcie pierwszej sesji prelegenci wygłosili wykłady dotyczące gdańskich lekarzy we wczesnej nowożytności oraz zagadnienia podróży w celach zdrowotnych w przeszłości. Druga sesja poświęcona była ważnym dla historii medycyny postaciom – Danielowi de Superville, Johannowi Philippowi Breyne, Nicolausowi von Himselow oraz Justusowi Christianowi von Loderow. Podczas trzeciej sesji posłuchamy o edukacji medycznej, jezuickich aptekarzach XVIII wieku i ultramontańskich studentach.
Astronomia przed Kopernikiem
Wciąż trwają obrady naukowców zajmujących się astronomią z czasów przedkopernikańskich. Historycy dyskutowali dziś o astronomii Ptolemeusza oraz tablicach alfonsyńskich. Wykład plenarny otwierający serię spotkań i dyskusji poprowadził prof. Michael H. Shank z Wisconsin-Madison University w USA. Prelegenci z siedmiu różnych państw poruszali w swoich wystąpieniach kwestie związane z tłumaczeniami średniowiecznych tekstów astronomicznych z arabskiego na łacinę. Dyskutowano także nad wpływem tablic alfonsyńskich na rozwój astronomii. Te najbardziej popularne tablice astronomiczne w Europie, były bardzo cenione przez toruńskiego astronoma i wykorzystywane przez niego podczas badań nad układami ciał niebieskich. Do czasu publikacji przełomowych odkryć Kopernika były uważane za kanon nauk o kosmosie. Panel zakończył wykład prof. Y. Tzvi Langermanna z izrealskiego Uniwersystetu Bar Ilan.
Na Światowym Kongresie Kopernikańskim w roli uczestników można spotkać również młode osoby. Jak one postrzegają Mikołaja Kopernika?
Materiał współtworzyli: Renata Grudzińska, Tomasz Sztandarski, Piotr Zimmermann, Kacper Chojnowski, Zuzanna Pilimon, Robert Górecki.
[Fot.: Robert Górecki/Radio Sfera UMK]